Retinitis pigmentosa
Bij deze erfelijke oogaandoening, sterven de staafjes eerder af en wordt in het netvlies een schadelijk pigment afgezet. Bij een typische RP wordt het gezichtsvermogen gedurende tientallen jaren geleidelijk minder.
De functies van de staafjes:
De staafjes bevinden zich aan de rand van het gezichtsveld. Zij zijn belangrijk voor het gezichtsveld, dus dat wat met ziet aan de randen van het centrum. Hierdoor hoeft men niet het gehele hoofd te draaien om iets vaag aan de zijkant waar te nemen. De staafjes zijn ook belangrijk in het schemerduister.
Het verloop van RP:
Het afsterven van de staafjes geven in het beginstadium problemen in het donker. Ook wel nachtblindheid genoemd. Men heeft moeite met auto rijden in het donker. Later bemerkt men dat ook traplopen op een onverlichte trap moeilijkheden geeft of stoot men makkelijk aan iets wat zich buiten het gezichtsveld bevindt. Dit komt doordat het gezichtsveld minder wordt. Ook wel kokervisus genoemd. Men ziet alleen het centrum van het gezichtsveld. Ook overgevoeligheid voor fel licht wordt erger. De ziekte verloopt nog steeds geleidelijk; patiënten kunnen nog jarenlang korte stukjes lezen.
Uiteindelijk zal, door het toegenomen kokervisus, een patiënt moeilijk zelfstandig op pad kunnen gaan. Het zich bevinden in het verkeer geeft problemen. Soms lukt het lezen alleen nog met een vergrootglas en wordt men overgevoeliger voor licht. Patiënten kan worden aangeraden om een zonnebril te dragen of een bril met geel-oranje glazen (ook binnen).